“Mijn vak is machtig mooi en ik vind het hartstikke leuk om erover te vertellen. Daarom is dat lesgeven voor mij ook heel erg leuk.” Aan het woord is René Langer, oprichter en eigenaar van Vilinq hoger veiligheidskunde en docent MVK bij NCOI Techniek & Veiligheid.

“Mijn interesse of passie voor veiligheid heeft er altijd al ingezeten”, vertelt hij enthousiast verder. “Als kind keek ik altijd al naar series op Discovery en National Geographic over rampen, zoals vliegtuigen die neerstorten of ingestorte gebouwen. Het ging me dan niet zozeer om de ramp of het neer- of instorten, maar meer om de oorzaak. Wat zit daar dan achter? Hoe kon dit gebeuren? Dat triggerde mij altijd.”

“Ik ben mijn carrière begonnen als vliegtuigonderhoudsmonteur. Ook in de luchtvaart is veiligheid een belangrijke factor. Bij mijn laatste werkgever was ik lid van de OR en zat ik ook in de arbo-commissie. Daar kwamen heel veel arbo-zaken voorbij. Dat vond ik uiterst interessant. Daar wilde ik meer mee gaan doen. Dus volgde ik de opleiding Hogere Veiligheidskunde. Door die opleiding ging het alleen maar meer leven en besloot ik voor mezelf te beginnen. En dat bevalt me erg goed.”

Veel verschillende aspecten

“Veiligheidskundigen hebben te maken met veel verschillende interessante aspecten. Veiligheid op de werkvloer, machineveiligheid en gedrag zijn van hele grote waarde, beroepsziekten, gevaarlijke stoffen, het heeft zoveel verschillende facetten en dat maakt het ook heel afwisselend en interessant.”

“De missie van NCOI: ervoor zorgen dat iedereen aan het eind van de werkdag weer gezond naar huis gaat, onderschrijf ik zeker. Lesgeven is een hele mooie aanvulling op mijn werk als veiligheidskundige. Ik vertel graag over wat ik in de praktijk allemaal zie gebeuren. Die combinatie is voor mij ideaal. Ik probeer het te verdelen in ongeveer 80% werken als veiligheidskundige en 20% voor de klas staan als docent. Uit die vier dagen in de week dat ik als veiligheidskundige aan de slag ben, haal ik mooie onderwerpen voor de dag dat ik les geef.”

Voorbeelden uit de praktijk

“Tijdens de lessen maak ik vaak gebruik van situaties die bij de cursisten zelf spelen, of ik gebruik situaties die ik zelf tegenkom in de praktijk. Dan heb ik ook meteen het verhaal erachter. En dan kun je er ook meer verdieping aangeven. Dat werkt heel erg goed. Zeker als studenten met eigen foto’s en verhalen komen. Dat werkt veel beter dan dat ze uit een boek moeten werken. Je geeft dan meteen handen en voeten aan wat ze moeten gaan doen. Aan het einde van de dag gaat de student naar huis met een rugzak vol kennis én het probleem dat ie had is behandeld zodat hij verder mee kan. Zo snijdt het mes aan twee kanten.”

“Zoals bij alle beroepen, geldt ook in de veiligheidskunde dat mensen die echt gedreven zijn, het echt interessant vinden en doen wat ze leuk vinden: de beste veiligheidskundigen worden of zijn. Ik merk weleens aan mezelf dat ik ook privé bijna niet meer ergens binnen kan lopen zonder die veiligheidsbril op. Mijn vrouw zegt dan, hé je bent nu niet op je werk. Het is ook mooi als je die passie of beleving bij je studenten terugziet.”

Er is in de loop der jaren al veel bereikt op het gebied van veilig en gezond werken, volgens René Langer: “De machineveiligheid en dat soort zaken hebben we wel goed op de rit. Daar is regelgeving voor en in organisaties is dat vaak wel goed geregeld. Maar uiteindelijk krijg je dan te maken met gedrag. Dat is de lastigste factor.”

We verleggen onze grenzen

“Kijk maar naar het verkeer”, geeft hij als voorbeeld. “Auto’s zijn in de loop van de tijd steeds veiliger geworden, maar daar passen we ons rijgedrag op aan. We hebben bijvoorbeeld door ABS een kortere remweg en toch zijn er niet minder kop-staart botsingen, want we rijden nu harder en veel dichter op elkaar. We verleggen onze grenzen.”

“Naast gedrag heb Je ook te maken met bedrijfscultuur. Veiligheid moet ook echt geborgd zijn in het management, in de directie. Als die veiligheid niet belangrijk vindt gaat dat op de werkvloer ook nooit bereikt worden. Het moet echt door de hele organisatie gaan en directie en management moeten ook werkelijk uitdragen dat ze veiligheid belangrijk vinden.”

Financieel belang

“Financieel belang is vaak de drijfveer om die veiligheid wat minder aandacht te geven”, legt René uit. “Ik kom dat bijna dagelijks tegen. Een aangepaste bureaustoel bijvoorbeeld kost de werkgever geld. Maar wat kost het wel niet als die werknemer die hem nodig heeft klachten krijgt en in de ziektewet belandt. In vergelijking daarmee is de investering in die stoel minimaal. Hetzelfde geldt voor het investeren in het voorkomen van ongevallen.”

“Maar onveilig gedrag is lang niet altijd bewust. Bijvoorbeeld even wat spullen neerzetten voor een nooduitgang, want je moet ze even kwijt. Of een vluchtplan dat ondersteboven hangt. Het is niet altijd opzettelijk, maar omdat we in Nederland natuurlijk in een relatief veilige omgeving leven wordt men soms wat minder alert. Daar ligt dus een mooie taak voor de veiligheidskundige.”